Macierz CRUD w EA

Dla lepszego zrozumienia artykułu najpierw przypomnijmy sobie czym jest CRUD? Według Wikipedii są to cztery podstawowe funkcje w aplikacjach korzystających z pamięci trwałej, które umożliwiają zarządzanie nią. Skrót CRUD pochodzi od angielskich terminów: Create, Read, Update oraz Delete (Utwórz, Odczytaj, Aktualizuj oraz Usuń). Skrót ten może być stosowany w odniesieniu do interfejsu użytkownika większości aplikacji, które zazwyczaj pozwalają użytkownikowi na:

• utworzenie lub dodanie nowych informacji (create),
• odczytanie lub wyświetlenie istniejących informacji (read),
• modyfikowanie lub edycję istniejących informacji (udpate),
• usuwanie istniejących informacji (delete).

Po stworzeniu na etapie analizy katalogu funkcjonalności, na przykład w postaci przypadków użycia możemy je przypisać do określonych klas danych, na których operują. Patrz artykuł Mapowanie przypadku użycia. 

Powyższy diagram przedstawia przykładowe mapowania przypadków użycia dotyczących zarządzania rejestrem książek i czasopism na klasy UML, na których operują funkcjonalności.

Aby łatwiej można było zarządzać takimi powiązaniami można skorzystać z funkcjonalności Matrix Relationship. Dzięki temu powiązania pomiędzy wybranymi zestawami elementów modelu prezentowane są w formie macierzy.

W tym celu należy otworzyć okno Matrix Relationship korzystając z menu aplikacji: View -> Relationship Matrix. Korzystanie z tej funkcji programu Enterprise Architect to temat na inny artykuł. W dużym skrócie należy należy wybrać dla osi X (Source) i osi Y (Target) pakiet wraz z podpakietami oraz typ elementów. A dla komórek na przecięciach należy wybrać typ powiązania (Link Type) oraz kierunek (Direction). 

Powyższy rysunek przedstawia przykładową macierz powiązań (Relationship Matrix) obrazującą mapowanie pomiędzy zestawem przypadków użycia a klasami UML.

W wersji 10 programu Sparx Enterprise Architect dodano nową bardzo ciekawą funkcjonalność umożliwiającą wyświetlanie w komórkach na przecięciach osi X i Y tekstu zamiast strzałek. Dzięki temu macierz ta może posłużyć jako macierz CRUD.

Przykładowa macierz CRUD:

Dzięki temu na jednym ekranie mamy w jasny i przejrzysty sposób przedstawione zestawienie opisujące w jaki sposób funkcjonalności operują na danych. 

Jak przygotować macierz CRUD?

Zacznijmy od zdefiniowania zestawu możliwych wartości. Aby to zrobić należy w oknie Matrix Relationship wybrać opcję z listy rozwijalnej, jak to pokazano poniżej.

Pojawi się wówczas nowe okienko Create New Overlay, w którym należy wpisać w obu polach: CRUD.

Po naciśnięciu przycisku OK w aplikacji zostanie zdefiniowany nowy zestaw Tagged Values, który jest później wykorzystywany do wyświetlania odpowiednich wartości. Widoczny jest w zakładce Tagged Value Types okna dostępnego z menu Settings -> UML Types.

Modyfikacje tych wartości pozwalają zmienić zestaw wyświetlanych wartości, a usunięcie tej definicji skutkuje usunięciem całego Matrix Overlay, choć istniejące relacje nadal mogą przechowywać nadane wartości.

W tym momencie możemy uznać konfigurację macierzy CRUD za zakończoną. Następnym krokiem będzie jej wypełnienie.

Tworzenie powiązań typu CRUD

Z poziomu okna Matrix Relationship możemy od razu tworzyć nowe powiązania zgodnie z ustawieniami.

Aby to zrobić należy kliknąć prawym przyciskiem myszy w komórce na przecięciu wartości z osi X i osi Y.

W przypadku tworzenia macierzy CRUD należy wybrać opcję Create new relationship with overlay....

Pojawi się wówczas okienko, w którym należy wpisać właściwą wartość: C, R, U lub D.

Lista możliwych wartości wyświetlana jest w tytule okna. Po naciśnięciu przycisku OK zostanie w modelu stworzona nowa relacja, którą można pokazać na diagramie powiązań, a w macierzy powiązań będzie ona widoczna w postaci wpisanej litery.

Edycja istniejących powiązań

W przypadku, gdy w modelu już istnieją powiązania, które można wykorzystać na potrzeby macierzy CRUD wystarczy kliknąć prawym przyciskiem myszy na takim powiązaniu i wybrać z menu kontekstowego opcję Apply overlay...

Po wybraniu w następnym kroku właściwej wartości ikonka strzałki zostanie zastąpiona wpisaną literą.

Podsumowanie

Macierz powiązań (Relationship matrix) w programie Enterprise Architect oprócz przedstawienia zestawu powiązań pomiędzy wybranymi zestawami elementów modelu, od wersji 10 programu może mieć również bardziej zaawansowane zastosowania. Zamiast pokazywać powiązania w postaci strzałek możliwe jest zastosowanie liter i cyfr. Dzięki temu macierz może służyć do zobrazowania macierzy CRUD, macierzy uprawnień w systemie, czy innych typów.

Warto jeszcze dodać, że zawartość takich macierzy może zostać wygenerowana również w postaci raportu RTF.