środa, 17 lipca 2013

Archimate - wprowadzenie

Archimate® jest otwartym i niezależnym językiem modelowania stworzonym dla modelowania architektury korporacyjnej. Język ten wywodzi się ze środowisk akademickich w Holandii. Został uznany przez organizację The Open Group jako standard i obecnie jest wspierany przez wiele narzędzi, w tym Sparx Enterprise Architect.
Można chyba śmiało orzec, że obecnie jest wykorzystywany przez wiele organizacji oraz firm świadczących usługi informatyczne.
Aby móc zrozumieć, czym jest Archimate® - można skorzystać z analogii do klasycznej architektury dotyczącej budownictwa. Na projekt budynku składa się szereg rysunków technicznych. Rysunki te opisują różne aspekty, takie jak kształt i wielkość budynku, rzuty pomieszczeń, rodzaj użytych materiałów, instalacje sanitarne, elektryczne, obliczenia konstrukcyjne itp.
Podobnie Archimate® w odniesieniu do architektury korporacyjnej opisuje konstrukcje procesów biznesowych, strukturę organizacyjną, przepływ informacji, systemy IT wspierające procesy biznesowe oraz infrastrukturę techniczną niezbędną do działania systemów informatycznych.



Czy do opisu architektury korporacyjnej jest konieczny Archimate®? 

Równie dobrze można opisać architekturę korporacyjną bez użycia Archimate®. Można się w tym celu posłużyć się na przykład siatką Zachmana lub tworzyć artefakty zdefiniowane w ramach architektonicznych TOGAF®. Jednakże w porównaniu z Archimate® dokumenty składające się z tekstu i tabel wypadają dość blado. Dobrze opracowane diagramy pozostawiają znacznie mniejsze pole do interpretacji. W związku z tym zastosowanie Archimate® pomaga w projektowaniu i komunikacji z interesariuszami, a w konsekwencji wspiera proces podejmowania decyzji w organizacji. Dzięki temu łatwiej jest zapewnić, że wprowadzane zmiany w biznesie i/lub IT są spójne a trzy domeny architektoniczne (biznesowa, systemów IT i techniczna) są ze sobą w symbiozie.

Archimate® a TOGAF®

TOGAF® ewoluował i rozwijał się przez wiele lat. TOGAF® nie jest klasyfikowany jako metodyka, ale definiuje standard wytwarzania i zarządzania dokumentacją opisującą architekturę korporacyjną. Oprócz tego, że TOGAF® wyróżnia jako artefakty katalogi, macierze i diagramy, to nie definiuje standardu ich zapisu.
Archimate® powstał niezależnie. W pewnym momencie zauważono, że TOGAF® i Archimate® się uzupełniają. The Open Group zainteresował się językiem Archimate® i zaadoptował go w taki sposób, aby jeszcze w większym stopniu odpowiadał ramom architektonicznym TOGAF®. Tak powstał Archimate® 2.0

Kiedy stosować, a kiedy nie stosować Archimate®?

Jeśli potrzebujemy stworzyć modele dla pojedynczego systemu informatycznego - stosujmy UML.
Jeśli potrzebujemy stworzyć modele na potrzeby analizy lub optymalizacji procesów biznesowych - stosujmy BPMN.
Jeśli potrzebujemy stworzyć modele w celu migracji jednego lub kilku systemów informatycznych z jednej platformy na inną - wówczas możemy brać pod uwagę  Archimate®, ale równie dobrze możemy stosować UML.
Jeśli potrzebujemy zamodelować, w jaki sposób procesy biznesowe są wspierane przez systemy informatyczne - wówczas możemy brać pod uwagę  Archimate®, ale równie dobrze możemy stosować UML.
Natomiast, jeśli organizacja widzi potrzebę wdrożenia ram architektonicznych lub zarządzać architekturą korporacyjną w zorganizowany sposób - wówczas warto rozważyć zastosowanie Archimate®.
Jeśli organizacja planuje stosować podejście zgodne z TOGAF®, dba o ład architektoniczny i planuje dalszy rozwój zgodnie ADM (Architecture Development Method), wówczas zastosowanie Archimate® wydaje się naturalne.

Archimate® a UML i BPMN

Podobnie, jak UML czy BPMN - Archimate® również ma swoją specyfikę. Nie jest konkurencją dla innych języków modelowania. Te języki mogą być względem siebie komplementarne.  Archimate® można stosować do modelowania wysokopoziomowego opisu światów biznesu i IT. Szczegóły biznesu zaś można opisać przy użyciu BPMN, zaś szczegóły świata IT można opisać przy użyciu UML.

W narzędziu takim, jak Sparx EA możliwe jest tworzenie relacji pomiędzy diagramami lub elementami poszczególnych modeli opracowanych w różnych językach. Na przykład do procesu biznesowego (Archimate Business Process) w  Archimate® można dodać tzw. composite diagram obrazujący jego przebieg przy użyciu BPMN. Obiekt danych (Archimate Data Object) można połączyć relacją trace z klasą UML z modelu domeny, dzięki czemu możliwe jest dotarcie do szczegółów takich, jak atrybuty, metody i relacje. Na diagramach Archimate® można umieścić linki do diagramów w innych językach opisujących szczegóły. Dzięki takiemu podejściu możliwe jest przejście od ogółu do szczegółu oraz śledzenie powiązań.
Nie bez znaczenia jest również powiązanie perspektywy architektonicznej z perspektywą projektową. Zazwyczaj architektura korporacyjna ma charakter stały, jest aktualizowana i utrzymywana w taki sposób, aby zawsze odzwierciedlać jej aktualny stan. Realizowane projekty w organizacji mogą wpływać na zmianę architektury, ale odbywają się w jej określonych ramach. Można sobie wyobrazić, że modele projektowe są tworzone w języku UML, ich właścicielem jest zespół projektowy. Modele te linkują do modeli architektonicznych w Archimate®, których właścicielem jest Biuro Architektoniczne.

Podczas łączenia ze sobą elementów Archimate® z UML czy BPMN warto pamiętać tylko o tym, że na diagramie typu Archimate® nie powinniśmy umieszczać elementów pochodzących z innych notacji. W tym celu można stworzyć diagramy typu custom, których celem będzie tylko i wyłącznie zobrazowanie wzajemnych relacji.

1 komentarz: